Niye çok yiyoruz?

Obeziteyle ilgili son araştırmalar tedavide psikiyatrik yardımın önemine değiniyor. Tedaviye başlamadan önce bu soruya cevap aranması öneriliyor
Obezite ve psikiyatrik hastalıklar ilişkisi, yeni araştırmalarla yeniden anlaşılmaya başlandı. Obeziteye çeşitli hastalıklar ve psikiyatrik bozukluklar neden olabildiği gibi başlı başına obezite de yeni hastalıklara yol açabiliyor. Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Arif Verimli, obezite tedavisinde psikiyatristlerin ve psikiyatrik tedavi yaklaşımının önemiyle ilgili sorularımızı yanıtladı. Obezite ve psikiyatrik hastalıklar arasında nasıl bir ilişki var?Bir psikiyatristin hastası kapıdan girdiği andan itibaren yaptığı değerlendirmede, en önemli verilerden biri de hastanın görünümüdür. Obezite, psikolojik faktörler ve psikiyatrik hastalıklarla ilişkili olabilir. Bu sebeple hastalık teşhisinde 'Obezite' önemli bir ipucu verir. Obeziteyle ilgili son araştırmalar, insan psikolojisinin rolü ve tedavisinde psikiyatrik yardımın önemine değiniyor. Tedaviye başlamadan önce 'Kişi ne için yer?' sorusuna cevap aranması, psikolojik testlerden geçirilmesi yeni uygulamalardır. Obeziteye sebep olan psikolojik faktörler ve psikiyatrik hastalıklar nelerdir? Stres, gerilim, huzursuzluk, kaygı, yaygın anksiyete bozukluğu, depresyon, alkol kullanımı, amfetamin ve türevlerinin kullanımı, kişilik bozuklukları, yeme bozuklukları (anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza), duygudurum bozuklukları (depresyon, majör depresyon, distimi), aleksitimi, psikotik bozukluklar, aile içi iletişimsizlik ve evlilik sorunları, antipsikotik ve antidepresanlarla tedavi sıralanabilir. Bu hastalık ve bozukluklar kişiye ne kadar sürede ve ne kadar kilo aldırıyor? Özellikle depresyon, en fazla kilo aldıran hastalıktır. Depresyonun bir formu ciddi biçimde kilo aldırır. Bu tür depresyonlarda hasta farkına varmaz ve tedaviye gitmez. Depresyonda sadece yeme belirtisi görülürse kişi 6 - 7 ay boyunca kilo alır. Alkol kullanımının altında da psikiyatrik bozuklular aranıyor. Aynı zamanda kilo aldıran alkolün de obezite - psikiyatrik bozukluk ilişkisinde rolü nedir? Alkolün zaten bir gramı 12 kalori verdiğine göre 300 mililitrelik alkol tükettiğinizde 3600 kalori alıyorsunuz. Yetişkin bir kişi için günlük gerekli kalori miktarının 2000-2500 olduğu düşünülür ve alkol alırken yanında bir şeyler de yendiği gözönüne alınırsa günlük ihtiyacın çok üstüne çıkılır. Obezitenin sebep olduğu psikiyatrik hastalıklar nelerdir? Obezitenin yol açtığı psikiyatrik hastalıklar arasında uyku bozuklukları, cinsel isteksizlik ve cinsel işlev bozuklukları, kronik stres, depresyon, orthoreksiya nervoza, ilişki ve evlilik sorunları, intihar davranışı, somatoform bozukluklar sayılabilir. Obez kişilerde görülen kişilikle ilgili sorunlar nelerdir? Obezite yaşam kalitesini düşüren bir hastalıktır. Obezlerin genellikle kendilerine güvenleri düşüktür. Bu hastalara uygulanan 'Yaşam Kalitesi Ölçeği', 'Vücut Algısı Ölçeği' ve 'Benlik Saygısı Ölçekleri'nde hastaların genelinin yaşam kalitelerini düşük buldukları ve benlik saygılarının genel populasyona göre daha düşük olduğu görülmüştür. Tedavide psikiyatri nasıl bir yer alıyor? Bir psikiyatrist obezite tedavi ekibinin önemli bir elemanıdır. Çünkü 'Kişi ne için yer' sorusuna doğru yanıtı o verir. Tedavide psikiyatri konsültasyonu eksik bırakılırsa verilen kilolar en kısa zamanda geri alınır. Tiroit hastaları psikiyatriste başvuruyor Obezite nedeniyle bilinçsiz diyet uygulayarak hızlı kilo veren ergenlerde pek çok endrokrin ve metabolik sorunlar ortaya çıkabiliyor. Bunların başında tiroit fonksiyon bozuklukları gelir. Bu tür kişilerde tiroit hastalıların teşhisi aslında kolaylıkla konuyor. Ama bazen sinirlilik gibi belirtilerle psikiyatristlere başvurabiliyorlar. Benim yönlendirmem sonucunda tiroit teşhisi konulan pek çok hasta oldu bugüne kadar. Kilo alan hastalar, hipotirodi teşhisi konan yani tiroidi az çalışanlardır. Ayrıca 'haşimoto tiroidi' de kilo aldırır.Ayşegül Aydoğan Atakan / Milliyet